Στο βιβλίο αυτό θα βρει ο αναγνώστης μια εκτενή αναφορά στο πλέγμα των διεργασιών οι οποίες ρύθμισαν τη ζωή στα μοναστήρια και τις σχέσεις τους με το νεοσύστατο ελεύθερο ελληνικό κράτος. Οι διεργασίες αυτές κορυφώθηκαν κατά την περίοδο της Αντιβασιλείας του Όθωνος (1833-1835) και είχαν ως καρπό το Β.Δ. της 25ης Σεπτεμβρίου 1833, το λεγόμενο διάταγμα της διάλυσης των μονών, καθώς και άλλα συναφή διατάγματα και Συνοδικές εγκυκλίους που ακολούθησαν.
Το μοναστηριακό ζήτημα, όσο σοβαρό και κρίσιμο και αν ήταν, δεν απασχόλησε την ιστοριογραφία, ούτε καν την εκκλησιαστική, στο βαθμό που του αξίζει. Από την εποχή της Αντιβασιλείας, το ενδιαφέρον των ιστορικών επικεντρώνεται κυρίως στο θέμα της αυτοκεφαλίας της Εκκλησίας της Ελλάδος και των σχέσεών της με το Οικουμενικό Πατριαρχείο και όχι στα μοναστηριακά πράγματα. Η παρούσα μελέτη σκοπεύει να καλύψει ένα μέρος του κενού αυτού, ή τουλάχιστον να το αναδείξει, ώστε να γίνει αντικείμενο βαθύτερης έρευνας. Άλλωστε, ο χαρακτήρας του ζητήματος είναι αρκετά επίκαιρος και στις μέρες μας, όπως και οτιδήποτε αφορά στη νεότερη εκκλησιαστική ιστορία.